Początek roku to dla wielu podatników czas przygotowań do rocznego rozliczenia podatkowego. Złożenie deklaracji PIT za 2024 rok, choć w dobie usługi Twój e-PIT wydaje się prostsze, nadal wymaga zgromadzenia odpowiednich dokumentów i weryfikacji danych. Prawidłowe i terminowe rozliczenie to nie tylko obowiązek, ale też szansa na skorzystanie z przysługujących ulg i odliczeń, które mogą znacząco obniżyć podatek lub zapewnić zwrot nadpłaty. W tym artykule, bazując na naszej wiedzy eksperckiej i doświadczeniu w dziedzinie podatków, przeprowadzimy Cię krok po kroku przez listę dokumentów niezbędnych do rozliczenia PIT za 2024 rok. Pamiętaj, że choć Twój e-PIT automatycznie zaciąga wiele danych, to Ty odpowiadasz za ich poprawność oraz za dodanie informacji o ulgach, do których potrzebujesz odpowiednich dowodów.

1. Podstawowe dokumenty dochodowe (PIT-11, PIT-8C, PIT-40A/11A i inne)

Podstawą do wypełnienia zeznania rocznego są dokumenty potwierdzające Twoje dochody uzyskane w 2024 roku. Rodzaj dokumentu zależy od źródła przychodów:

  • PIT-11: To najpopularniejszy dokument, który otrzymasz od swojego pracodawcy (jeśli pracujesz na umowę o pracę) lub zleceniodawcy (przy większości umów cywilnoprawnych, jak umowa zlecenie czy o dzieło). Zawiera on informacje o Twoich przychodach, kosztach uzyskania przychodu, pobranych zaliczkach na podatek dochodowy oraz zapłaconych składkach na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Pracodawcy/zleceniodawcy mają obowiązek dostarczyć PIT-11 do końca lutego 2025 roku.
  • PIT-8C: Otrzymasz go, jeśli uzyskałeś w 2024 roku przychody z innych źródeł, np. z niektórych kapitałów pieniężnych (jeśli nie rozlicza ich za Ciebie biuro maklerskie), praw majątkowych, stypendiów (niezwolnionych z podatku) czy wygranych w niektórych konkursach.
  • PIT-40A / PIT-11A: Te dokumenty wystawia organ rentowy (ZUS lub KRUS) dla emerytów i rencistów. PIT-40A to roczne obliczenie podatku przez organ rentowy (jeśli nie masz innych dochodów i nie korzystasz z ulg, może to być Twoje ostateczne rozliczenie), a PIT-11A to informacja o dochodach, jeśli musisz rozliczyć się samodzielnie (np. chcesz skorzystać z ulg, rozliczyć się z małżonkiem lub przekazać 1,5% na OPP).
  • Dowody przychodów i kosztów dla przedsiębiorców: Osoby prowadzące działalność gospodarczą rozliczają się na podstawie własnych ewidencji. W zależności od formy opodatkowania będą to: Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów (KPiR), Ewidencja Przychodów (dla ryczałtowców) lub księgi rachunkowe (sprawdź, kto musi prowadzić pełną księgowość). Niezbędne będą również dowody zapłaty składek ZUS (społecznych i zdrowotnych – sprawdź przewodnik po składkach na 2025) oraz inne dokumenty kosztowe. Prowadzenie księgowości firmowej często wymaga wsparcia specjalistów.
  • Inne dokumenty dochodowe: W zależności od sytuacji, mogą być potrzebne również:
    • Umowy i dowody wpłat związane z najmem prywatnym.
    • Akt notarialny i dokumenty potwierdzające koszty przy sprzedaży nieruchomości (jeśli sprzedaż nastąpiła przed upływem 5 lat od nabycia).
    • Dokumenty potwierdzające dochody uzyskane za granicą wraz z dowodami zapłaconego tam podatku.

2. Dokumenty potrzebne do skorzystania z ulg i odliczeń

To kluczowa kategoria dokumentów, ponieważ pozwalają one obniżyć należny podatek. Pamiętaj, że musisz posiadać dowody na poniesienie wydatków uprawniających do ulgi. Najpopularniejsze ulgi i potrzebne do nich dokumenty za 2024 rok to:

  • Ulga na dzieci: Numery PESEL dzieci. W przypadku dzieci pełnoletnich (do 25 roku życia) uczących się – ewentualnie zaświadczenie o kontynuowaniu nauki. Organy skarbowe mogą poprosić o dodatkowe dokumenty potwierdzające prawo do ulgi (np. odpis aktu urodzenia).
  • Ulga rehabilitacyjna: Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Faktury, rachunki, dowody wpłat potwierdzające poniesienie wydatków na cele rehabilitacyjne (np. zakup leków – wymagane potwierdzenie od lekarza, sprzętu rehabilitacyjnego, opłacenie turnusu rehabilitacyjnego, wydatki na przystosowanie mieszkania, używanie samochodu osobowego na dojazdy na zabiegi – tu wystarczy oświadczenie).
  • Ulga na internet: Faktury VAT wystawione na Twoje dane, potwierdzające opłacenie usług dostępu do sieci internetowej. Pamiętaj, że ulga przysługuje tylko w dwóch kolejno następujących po sobie latach podatkowych, o ile wcześniej z niej nie korzystałeś. Limit odliczenia to 760 zł rocznie.
  • Darowizny:
    • Na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) lub na cele kultu religijnego: Potwierdzenie przelewu bankowego lub dowód wpłaty na poczcie. W przypadku darowizny rzeczowej – dokument potwierdzający wartość darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.
    • Na cele charytatywno-opiekuńcze Kościoła Katolickiego: Pokwitowanie od obdarowanej instytucji kościelnej oraz sprawozdanie o przeznaczeniu darowizny (w ciągu 2 lat od jej otrzymania).
    • Krwiodawstwo: Zaświadczenie z Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa o ilości oddanej krwi lub jej składników. Ekwiwalent pieniężny za litr krwi jest określany przepisami.
  • Wpłaty na IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego): Potwierdzenie dokonania wpłat na konto IKZE w 2024 roku.
  • Ulga termomodernizacyjna: Faktury VAT dokumentujące poniesione wydatki na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym np. mojecieplo.gov.pl.
  • Ulga na zabytki: Dowód wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej albo faktury dokumentujące wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytkowym budynku.
  • Inne ulgi: Istnieją też inne, bardziej specyficzne ulgi (np. dla młodych, dla zakładających firmę, na badania i rozwój, na sponsoring). Każda z nich wymaga specyficznej dokumentacji – warto sprawdzić szczegółowe wymogi.

3. Dodatkowe ważne informacje (PESEL, konto, dane małżonka, OPP)

Oprócz dokumentów dochodowych i potwierdzających ulgi, przygotuj:

  • Swój numer PESEL (lub NIP, jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i jesteś płatnikiem VAT).
  • Aktualny numer Twojego rachunku bankowego: Niezbędny, jeśli spodziewasz się zwrotu nadpłaconego podatku.
  • Dane współmałżonka: Jeśli rozliczasz się wspólnie – jego PESEL/NIP oraz informacje o jego dochodach (jeśli osiągał).
  • Numer KRS wybranej Organizacji Pożytku Publicznego (OPP): Jeśli chcesz przekazać 1,5% swojego podatku na jej rzecz.

4. Skąd wziąć dokumenty i co robić, gdy ich brakuje?

  • Informacje od płatników (PIT-11, PIT-8C, PIT-40A/11A): Powinny zostać dostarczone przez pracodawców, zleceniodawców lub organy rentowe do końca lutego 2025 roku (listownie, osobiście lub elektronicznie). Znajdziesz je również w systemie Twój e-PIT po zalogowaniu. Jeśli dokumentu brakuje, w pierwszej kolejności skontaktuj się z płatnikiem.
  • Dokumenty do ulg: Musisz gromadzić je samodzielnie przez cały rok podatkowy (2024). Są to faktury, rachunki, potwierdzenia przelewów, zaświadczenia.
  • Brak dokumentów: Bez dokumentów potwierdzających poniesienie wydatku, co do zasady, nie możesz skorzystać z danej ulgi podatkowej. Jeśli brakuje Ci informacji od płatnika, mimo prób kontaktu, będziesz musiał oszacować dochód i podatek na podstawie posiadanych danych (np. umowy, wyciągów bankowych), ale jest to sytuacja ryzykowna i może wymagać późniejszych korekt.

5. Termin rozliczenia i przechowywanie dokumentów

  • Termin: Zeznanie roczne PIT za 2024 rok należy złożyć do 30 kwietnia 2025 roku. Dotyczy to zarówno deklaracji papierowych, jak i elektronicznych (w tym tych złożonych przez Twój e-PIT).
  • Przechowywanie: Wszystkie dokumenty związane z rozliczeniem rocznym (informacje od płatników, dowody poniesienia wydatków na ulgi) musisz przechowywać przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że dokumenty za 2024 rok przechowujesz do końca 2030 roku.

6. Potrzebujesz pomocy z rozliczeniem PIT?

Rozliczenie roczne, zwłaszcza przy wielu źródłach dochodu, korzystaniu z licznych ulg czy prowadzeniu działalności gospodarczej, może być skomplikowane. Błędy mogą skutkować koniecznością składania korekt i zapłaty odsetek. Jeśli czujesz się niepewnie lub po prostu chcesz zaoszczędzić czas i mieć pewność poprawności rozliczenia, warto rozważyć profesjonalne wsparcie.

Skorzystanie z usług profesjonalnego biura rachunkowego Gliwice lub doświadczonego biura księgowego może zapewnić spokój ducha i optymalne wykorzystanie przysługujących Ci praw. Specjaliści pomogą zgromadzić niezbędne dokumenty, prawidłowo obliczyć podatek i zastosować wszystkie możliwe ulgi. Jest to szczególnie pomocne, jeśli prowadzisz własną księgowość i chcesz mieć pewność, że Twoje roczne rozliczenie jest zgodne z przepisami. Zapraszamy do kontaktu – chętnie pomożemy.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Czy muszę dołączać dokumenty (faktury, rachunki) do zeznania PIT?

Nie, przy składaniu standardowego zeznania PIT (np. PIT-37, PIT-36) nie dołączasz dokumentów potwierdzających prawo do ulg czy wysokość dochodów. Musisz je jednak posiadać i przechowywać przez 5 lat na wypadek ewentualnej kontroli skarbowej.

Jaki jest ostateczny termin złożenia PIT za 2024 rok?

Ostateczny termin na złożenie zeznania rocznego PIT za 2024 rok upływa 30 kwietnia 2025 roku.

Co zrobić, jeśli pracodawca nie przysłał mi PIT-11?

Przede wszystkim skontaktuj się z pracodawcą i poproś o wystawienie dokumentu. Jeśli to niemożliwe, powinieneś samodzielnie ustalić wysokość dochodów, kosztów i zaliczek na podstawie posiadanych dokumentów (np. umowy, pasków płacowych, wyciągów) i złożyć zeznanie w terminie. Warto również poinformować o tym fakcie właściwy urząd skarbowy.

Czy w usłudze Twój e-PIT mogę dodać ulgi podatkowe?

Tak, jak najbardziej. System Twój e-PIT zawiera wstępnie przygotowane zeznanie, ale to Ty musisz je zweryfikować, uzupełnić o przysługujące Ci ulgi (np. na dzieci, internet, darowizny) i odliczenia, których system automatycznie nie uwzględnia. Bez Twojej akcji (lub akceptacji) zeznanie zostanie automatycznie złożone w formie przygotowanej przez system 30 kwietnia, ale bez dodatkowych ulg.

Czy potrzebuję specjalnych dokumentów, aby przekazać 1,5% podatku na OPP?

Nie potrzebujesz żadnych dodatkowych dokumentów. Wystarczy, że w odpowiedniej rubryce zeznania podatkowego podasz numer KRS wybranej Organizacji Pożytku Publicznego oraz wnioskowaną kwotę (nie większą niż 1,5% należnego podatku).

Podsumowanie

Przygotowanie kompletu dokumentów to klucz do sprawnego i poprawnego rozliczenia rocznego PIT za 2024 rok. Zacznij gromadzić potrzebne dowody odpowiednio wcześnie, zwłaszcza te dotyczące ulg podatkowych. Pamiętaj o terminie złożenia deklaracji – 30 kwietnia 2025 roku. Dokładne sprawdzenie danych i świadome skorzystanie z przysługujących odliczeń może przynieść wymierne korzyści finansowe. Jeśli masz wątpliwości, nie wahaj się skorzystać z profesjonalnej pomocy.

Przeczytaj również